De tweede festivaldag was een groot succes met onder andere de uitverkochte VR-programma’s Heal the World en Artificial Reality? en het kortefilmprogramma Artificial Identities. Lees hieronder meer over de hoogtepunten van festivaldag 2!

Gamen tegen je brein

Bij het betreden van het café op het InScience Film Festival, word je gevraagd of je thee of koffie wilt. Denk aan de opties, neem een beslissing en antwoordt ‘Thee’. Op elk punt in dit besluitvormingsproces kan jouw gedrag worden gevolgd door jouw hersenactiviteit. Eerder hebben wetenschappers zich alleen gericht op hersenactiviteit op het punt van en na het besluit om thee te nemen. Onlangs is echter gebleken dat er heel belangrijke dingen gebeuren in je brein voordat je beslist welke cafeïnehoudende drank je lekker vindt. Wetenschappers kunnen deze activiteit decoderen en je beslissing bekijken voordat je het bewust weet – je geeft een speciale golf af. Je hersengolven zeggen dat je thee wilt, maar je denkt dat je nog steeds aan het beslissen bent. Dit gebeurt allemaal erg snel, in een tijdsbestek van een paar seconden, maar het is verbazingwekkend dat het kan worden gezien en bijgehouden.

Wat gebeurt er als de technologie zich deze techniek toeëigent? Wat gebeurt er met vrije keuze? Cece van de Radboud Universiteit is met deze technologie naar onze bibliotheek gekomen om het op de proef te stellen. Ze heeft een spel ontworpen waarin je tegen de computer speelt, die toegang heeft tot je hersengolven. Dus in wezen kun je je hersens verslaan?

Dit programma is tot zondag te bezoeken in de bibliotheek De Mariënburg.

Pim Haselager over de onverwachte gevolgen van creatief robotgebruik

Een robot in huis die de was doet of je eten bereidt. Volgens Pim Haselager is het een beeld dat over tien of vijftien jaar werkelijkheid kan worden. Maar hebben we wel goed nagedacht over de consequenties? Wat moet een robot doen als een kind het de opdracht geeft om de kat in de vijver te gooien? En hoe maakt een robot onderscheid tussen rommel en een kunstwerk van je kleinkind? De vragen die Pim Haselager oproept in zijn lezing laten je realiseren dat robots ons leven een stuk makkelijker kunnen maken, maar dat er eerst nog een hoop gesleuteld moet worden aan kunstmatige intelligentie.

Best European Science Film

De vertoning van de Best European Science Film was een verrassing, aangezien nog niet bekend was welke van de genomineerden de award mee naar huis zou nemen. De Best European Science Film wordt jaarlijks gekozen door de European Academy for Science Film (EURASF), een organisatie die wetenschapsfilms en festivals promoot. InScience hostte dit jaar – als lid van EURASF – de awardshow.

De winnaar was Dusk Chorus, een documentaire uit 2016, een film gebaseerd op het project “Fragments of Extinction” van David Monacchi. In de film wordt Monacchi gevolgd terwijl hij geluidsopnamen in het tropische regenwoud van de Amazonen opneemt. Alessandro D’Emilia was aanwezig om de prijs in ontvangst te nemen en was erg enthousiast aanwezig te zijn op InScience, met name omdat Dusk Chorus vorig jaar de Student Jury Award won.

Het is een perfecte combinatie van kunst en wetenschap. Voordat de vertoning begon adviseerde Alessandro: “Kijk niet zomaar de film, maar luister ernaar. Als je het eenmaal voelt, sluit dan je ogen en laat je volledig opgaan in de film. Val alleen niet in slaap!” Het publiek was klaar om op te gaan in het geluid van Dusk Chorus.

The Serengeti rules

Donderdag zagen we de Nederlandse première van The Serengeti Rules, een documentaire over een groep ecologen die in de late jaren zestig een theorie ontwikkelden die ons begrip van ingewikkelde relaties tussen dieren heeft gevormd. De ‘sleutelsoorten-theorie’ onthulde dat bepaalde dieren cruciaal zijn in ecosystemen, in de zin dat hun verdwijning zou leiden tot downgrade-effecten op het milieu.

Na de film kreeg het publiek de kans om reflecties te horen van twee Zweedse ecologen en filmmakers, Jacob von Heland en Henrik Ernstson. Hoewel beide onderzoekers erkennen dat de theorie een bijdrage levert aan het begrip van hoe ecosystemen werken en de nagalm in andere disciplines (vandaag spreken we over stedelijke, culturele, politieke ecologie enz.), benadrukken ze ook dat film een kleine vereenvoudiging is van hoe wetenschap meestal gebeurt. De film schildert een geromantiseerd beeld van de wetenschappers en hun theorie.

Volgens Jacob von Heland laat de film niet zien dat de sleutelsoort-theorie een kwestie van tijd was, maar het is een eerbetoon aan alle PhD’s en andere jonge onderzoekers die allerlei dingen in hebben gestopt. Het is zeker waar dat het meestal 1.000 ideeën zijn en dat slechts één daarvan in de praktijk kan werken. Toch benadrukt de film dat in de kern van wetenschap, wetenschappers altijd worden geleid door nieuwsgierigheid en de zoektocht om te begrijpen hoe de dingen werken.